Postawy wobec własnej starości. Identyfikacja nowych wymiarów pozytywnego starzenia się
Wzrasta liczba seniorów w populacji ogólnej, co skutkuje zwiększonym zainteresowaniem potrzebami tej grupy wiekowej. Konieczność poszukiwania czynników sprzyjających wysokiej jakości życia na ostatnim jego etapie została podkreślona przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych, ogłaszając lata 2021–2030 jako Dekadę Zdrowego Starzenia Się.
W obszarze psychologii, poszukiwanie korelatów zdrowego/pozytywnego starzenia się zakłada między innymi prowadzenie badań empirycznych z użyciem dostosowanych kulturowo, rzetelnych i trafnych narzędzi psychometrycznych. Identyfikacja pozytywnych aspektów adaptacji do późnego wieku może stanowić podstawę do kreowania programów promocji zdrowia i wzmacniania dobrostanu osób starszych.
W tym kontekście, ważnym wyzwaniem jest zrozumienie indywidualnego doświadczenia starzenia się. U osób starszych, postawy wobec własnego procesu starzenia się są związane z szerokim zakresem zdrowia psychicznego i jakością życia. Dotychczas brakowało jednak polskojęzycznego narzędzia pomiaru postaw wobec własnego starzenia się.
Celem projektu jest adaptacja do warunków polskich nowego narzędzia pomiaru, tj. Kwestionariusza Postaw Wobec Starzenia się (Attitudes to Ageing Questionnaire - AAQ) (Laidlaw i wsp., 2007, 2018). Kwestionariusz ten umożliwia ocenę doświadczenia własnego starzenia się na trzech wymiarach – psychospołecznych strat, zmian fizycznych oraz psychologicznego wzrostu i jest dedykowany osobom powyżej 60 roku życia. Nowe narzędzie pomiaru pozwoli badaczom, ale i praktykom pracującym z seniorami, ocenić indywidualne doświadczenia starzenia się.
Opracowanie psychometryczne nowego narzędzia pomiaru umożliwi rozwój badań naukowych w zakresie roli indywidualnych doświadczeń starzenia się wśród polskich seniorów. Wyniki tych badań mogą być użyteczne do projektowania strategii wspierania rozwoju osobistego w okresie późnej dorosłości. Celem projektu będzie również identyfikacja nowych wymiarów pozytywnego starzenia się związanych z subiektywnym doświadczeniem wieku.
Projekt jest realizowany przez dr Magdalenę Zadworną w ramach programu IDUB „Granty dla Doświadczonych Badaczy” we współpracy międzyinstytucjonalnej z prof. Kenem Laidlaw’em z Uniwersytetu w Exeter (UK) i dr hab. Pawłem Brudkiem z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.